Duygu Erdoğan – Şehir içinde ‘afet’ boyutuna ulaşan sıcak hava, gıda ürünleri üzerinde büyük risk oluşturuyor. Yakın zamanda hasat başlayacak fındık, Antep fıstığı ve zeytinde yüksek sıcaklıklar rekolteyi tehdit ediyor. Fındık ve fıstıkta tane içleri doluluğunun düşük olması beklenirken, zeytinde ise ‘kara yanık’ riski baş gösterdi. Her üç üründe de daha önce yapılan tahminler bu sezon iyi bir verim yılı olacağını gösteriyordu. Ancak ‘yakıcı’ etkideki sıcaklıklar, farklı etkilerle henüz daldaki ürünlere zarar vermeye başladı.
Ilık geçen kış ayları ve yağışsız ilkbahar sürecinden sonra rekor sıcaklıkla geçen yaz ayları çiftçiyi gelecek için de endişelendiriyor. Bu kapsamda Tarım ve Orman Bakanlığı ile birimleri tarafından su istemeyen ve sıcağa dayanıklı tohum geliştirilmesi çalışmaları da artırıldı. Özellikle hububatın gelişimi ve hasadında bu sezon sorunlar oluşturan iklim değişikliğinin, gelecek yıllarda bu sayede daha az zarar vermesi öngörülüyor.
Batı Karadeniz zorda
Fındıkta yağış alan Doğu Karadeniz iyi durumda olmasına karşın Batı Karadeniz’de sıcak ve yağışsız hava fındık içlerinin dolmamasına neden oluyor. Ağaçlarda ise yapraklarda sararmalar meydana geliyor. Karasu Ziraat Odası Başkanı Selami Arık, “100 bin ton civarı olan rekolte beklentimiz sıcaklıklarla yüzde 10 kayıp yaşayabilir. Toprak kuruyor, sararmalar başladı. Bu toprak kuruluğu aynı zamanda gelecek sezon için daha büyük tehdit. Buna yönelik çiftçi için seferberlikle adımlar atmalıyız” diye konuştu.
‘Kara yanık’ riski var
Geçen yıl tüm dünyada iklim değişikliği etkisiyle özellikle İspanya’da aşırı sıcaklıklar zeytinyağı üretimini düşürmüş, fiyatlar dünya çapında yükselmişti. Söz sahibi üreticilerden Türkiye’de de buna bağlı sorunlar yaşanırken; bu sezon yüksek bir rekolte bekleniyor. Ancak yağışsız ve yüksek sıcaklıklarla bir yaz mevsimi yaşayan üretici bölgelerde zeytinin yeteri kadar yağlanıp yağlanmayacağı endişesi oluştu. Ayvalıklı zeytin ve zeytinyağı üreticisi Sabuncugil Ailesi’nin temsilcisi Deniz Sabuncugil, “Aşırı sıcaklar son bir haftadır sorun olmaya başladı. Ağaçlar sıkıldı, strese girebilir. Meyve büyüyemiyor. Kara yanık dediğimiz, yani içe doğru buruşma ve bu nedenle yağ oranı oldukça düşük hale gelmesi söz konusu olabilir. İyi bir verim bekliyorduk, gelişmeleri tekip ediyoruz” diye konuştu.
Sıcaklar ‘yakıcı’ etkiye geçti
Antep fıstığı hasadı için ağustos sonuna doğru hareket artacak. Bu yıl fıstıkta ‘var yılı’ olarak iyi bir verim bekleniyor. Gaziantep Araban Ziraat Odası Başkanı Hasan Altun, “Bu mevsimde bugüne kadar görmediğimiz sıcakları yaşıyoruz. Sıcak hava artık yakıcı etkiye geçti. Fıstık oluşmuş halde ama içinin dolmaması konusunda endişeleniyoruz. Bölgede 400 bin ton rekolte beklerken, şu anda bunun yüzde 20 kayıpla geçeceğini tahmin ediyoruz. Önümüzdeki haftalar belirleyici olacak” dedi.