Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Endüstrinin her kolunda yer alan kaynak sektörü, Türkiye’nin nükleer santral yatırımlarıyla birlikte hacim büyüttü. Makine, sarf malzemesi ve teknoloji dahil edildiğinde 370 milyon euroluk bir hacme ulaşan Türkiye kaynak pazarında, Akkuyu Nükleer Santralı yatırımıyla özellikle teknoloji tarafında yüzde 70’e varan büyüme yaşandı.
Kaynak teknolojileri sektöründe, teknoloji transferi ve mühendislik hizmeti veren Vega Makina San. ve Tic. AŞ’nin Genel Müdürü S. Selim Zengin, nükleer santral yatırımında birinci reaktörün devreye alınmasıyla 2023’te kaynak teknolojilerinde iş hacminin büyüdüğünü söyledi.
Bu tip yatırımlarda teknolojinin çok önemli olduğuna işaret eden Zengin, “Şu anda bir reaktör bile tek başına pazarı yüzde 70 büyüttü. Toplamda 4 tane reaktör yapılacak. Bu tip büyük projeler bizim gibi teknoloji firmalarını büyütüyor. Yoksa iç pazarın kendi dinamikleriyle çok fazla büyüme şansımız yok” dedi.
50 milyon euro’luk yerli makine
Türkiye’de üretilmeyen teknolojilerin transfer edildiğini söyleyen Selim Zengin, teknoloji anlamında iç pazarda üretime dönük yeterli yatırım yapılmadığını, ağırlıklı olarak konvansiyonel üretim tekniklerinin kullanıldığını savundu.
Zengin, “Pazarı ikiye bölmek lazım, konvansiyonel ürünler üreten yerli imalatçılar var. Bunların 3 tanesi büyük firma. Onun dışında yerli firmaların üretmediği teknolojiyi yurtdışından tedarik eden bizim gibi firmalar var” dedi.
Kaynak pazarı ile ilgili rakamsal verileri de değerlendiren Zengin, şunları söyledi: “Türkiye’de 60 milyon euroluk kaynak makineleri pazarının 50 milyon eurosunu yerli makineler oluşturuyor. 370 milyon euroluk pazarın 300 milyon eurosu ise sarf malzemeleri. Biz firma olarak 30 milyon euroluk bölümün içinde yer alıyoruz.”
“Konvansiyonel makine üretimi yasaklansın”
Türkiye’nin enerjiyi ithal ettiğini ve konvansiyonel makinelerin de çok fazla enerji tükettiğini dile getiren Zengin, “Türkiye’de konvansiyonel makine üretimi yasaklanmalı. Bunlar yeni teknoloji üretmeye engel oluşturuyor. AR-GE’ye engel oluyor” diye konuştu.
Başka bir sıkıntıyı da yurtdışından getirilen parçaların içeride birleştirilip yerli üretim olarak sunulması şeklinde dile getiren Zengin, “Sadece montaj işi yapıp yerli ve milli belgesi alan çok firma var. İthalat rejimi aslında bunu yasaklıyor. Yerli ve milli belgesi almak için yüzde 51 oranında yerli olma şartı var. Bunu yapanlar iki farklı parçayı iki ayrı konteynerde getirip yedek parça almış gibi burada topluyor. Sonra da yerli diye satıyor” yorumunu yaptı.
“Amaç teknolojiyi sanayiye entegre etmek”
Otomotivden inşaata, beyaz eşyadan klimaya, savunma sanayiinden mobilyaya kadar hemen her alanda kaynak kullanıldığını dile getiren ve130 bin ton kaynak malzemesi işlediklerini belirten Zengin, firma olarak yerli imalatçıların üretmediği teknolojiyi getirdiklerini söyledi.
Firma cirosunu 8.5-9 milyon euro olarak açıklayan Zengin, “Tek bir gayemiz var; imalatçılarımızın Portekiz’deki, Almanya’daki Amerika, Rusya’daki rekabet ettiği firmalarla aynı seviyede üretim yapabilmesini sağlamak. Yani dünyadaki teknoloji aynı anda Türkiye’ye getirmek. Yani biz bir kaynak firması değil, kaynak tekniği üreten bir mühendislik firmasıyız. Amacımız, teknolojik ürünleri dünyayla aynı anda sanayiciye entegre etmek” şeklinde konuştu.
“Stoklar sayesinde 2023 verimli geçti”
Firma olarak teknolojiyi entegre paket halinde sunacaklarını ifade eden Zengin, bu anlamda teknoloji lojistik firması olarak hizmet sunacaklarını söyledi.
Pandemi döneminden gelen stoklar sayesinde 2023 yılının kendileri ve sektör açısından verimli geçtiğini anlatan Zengin, şunları söyledi: “Herkes pandemide evde otururken biz bütün tedarikçilerimize siparişler verdik. Ve pandemi sonrası altı aya kadar uzayan ve konteyner kriziyle büyüyen tedarikler herkesi etkilerken biz durumumu zu koruduk.”
Yurtdışından aldıkları teknolojinin ihracatını da yaptıklarını açıklayan Selim Zengin, Azerbaycan, İran gibi ülkelere sattıklarını iletti. 2024 yılı için öngörülerini de paylaşan Zengin, “Seçime kadar baskı olacaktır ama seçimden sonra belirsizlik ortadan kalkacağı için işlerin açılacağını düşünüyorum. Firma olarak işimizi sıkı takip edip vizyoner davrandığımız ve planlamalarımızı yaptığımız için 2024’ü verimli kapatacağımızı düşünüyoruz” dedi.
Çinli kaynak deviyle işbirliği hazırlığı
Vega Makina, Çinli kaynak devi bir firma ile işbirliği yapmaya hazırlanıyor. İşbirliği görüşmelerinin 2024’ün ilk 6 ayında sonuçlanması bekleniyor. Yaklaşık 2 yıldır Çinli kaynak firmasıyla görüştüklerini açıklayan S. Selim Zengin, “Bu bizi çok heyecanlandıran bir gelişme. 20 yıldır takip ettiğim bu firma ile iyi niyet mektupları yazıldı. 2024’ün ilk 6 ayında anlaşmanın sonuçlanmasını bekliyoruz” dedi. Son dönemlerde Çinli firmaların Türkiye pazarına ilgisinin arttığını söyleyen Zengin, söz konusu işbirliği ile Türkiye’yi kaynak teknolojileri alanında üs yapmayı hedeflediklerini belirtti.
